Home

Symbolika śmierci w literaturze oraz w sztuce

Mroczny żniwiarz podgląda starania postaci w książkach od dawna. Ma się z nią styczność w mitologii, w twórczości poetów wszelkich lat. Zapytanie: „co znajduje się po przekroczeniu granicy między życiem a śmiercią?” bezustannie frapuje człowieczeństwo.

 

W rozmaitych kulturach rozwinęły się różnorodne sposoby grzebania zmarłych. Czasami zmarli zamienieni w proch rozrzucani są po świecie, inni ludzie chowani za pomocą usług pogrzebowych w okolicach miejsca zamieszkania. Na Dalekim Wschodzie są wiszące trumny, gdzie indziej z prochów z ciał przygotowuje się ozdoby, inne zmarłe osoby najzwyczajniej w świecie zostawia się na wolnym powietrzu i pozwala ptakom ich zjedzenie.

 

Czytając baśni z minionych czasów oraz przeróżnych krajów ma się możliwość dowiedzieć się bardzo dużo na przykład o tradycjach pogrzebowych. Mroczny żniwiarz ukazuje się wszędzie w literaturze, choćby w baśniach dziecięcych. Przeważnie przedstawiana jest jako coś niechcianego, koniecznego oraz okrutnego, a pochówek bohaterów wiąże się z bólem.

 

Skoro śmierć towarzyszy egzystencji każdego człowieka, jest przedmiotem istniejącym oraz istotnym także w literaturze. Skutkiem tego tradycje pogrzebowe także nie wydają się być mniej istotne. Autor, chcąc oddać w pełni pewny nastrój epoki, zazwyczaj powinien nie mijać się z prawdą, przede wszystkim jeżeli pisze się o obrządkach, związanych z pochówkiem swych bohaterów, szczególnie tych rzeczywistych.

Bo czyż czytanie o starożytnych władcach egipskich grzebanych na przykład po chrześcijańsku na cmentarzach, miast w piramidach byłoby autorytatywne dla czytelnika? Czyż zakłady zajmujące się pogrzebami zbudowane na północy w czasach Wędrówki Ludów, kiedy w końcu swych zmarłych puszczali w łodziach na wodę sprawiałoby realistyczne wrażenie?

 

Na terytorium polski, mieszkając w metropolii, bywa się względnie przywykłym do mijania zakładów pogrzebowych, wystawionych trumienek ewentualnie urn, ponieważ miejsc takowych otwartych jest dużo, zaś konkurencja na rynku bez ustanku wzrasta. Usługi pogrzebowe zabierają ciało zmarłego stąd, gdzie umarł, przygotowują je do ceremonii pochówku. Wszędzie na świecie przebieg kremacji wygląda całkowicie inaczej, a właśnie twórczość pisarska, obok przeżyć opisywanych osób, daje wgląd w obrzędy pogrzebowe, praktykowane w danym miejscu i czasie.